Chintan Pyaaj

ēka patra -- sampādakalāī


maṇi dāju,
tapāīōlē bhannubhaēkō cha samājakō viśēṣāṅkakō nimitta ma kēhī lēkha diuō -- khāsa garī patrakāritā ra tyō pani
'samāja' -- kai samālōcanā garēra. karība duī ghaṇṭādēkhi samājakō masaōga bhaēkō saṅgraha palaṭāirahēṅ ra sōcirahēṅ
kyai ta lēkhnai paryō. tapāīō ēka mitrakō rūpamā mabāṭa cāhanuhuncha āphnu kalā kauśalakō samīkṣā.
ta, yō duī ghaṇṭā ma sōcirahēṅ. ra kēhī pani sōcna sakinaō. kama sē kama chāpnē lāyaka ta kēhī pani sōcna
sakinaō. tapāīō bhannuhōlā chāpnē lāyaka chuṭṭāunē, adhikāra ta sampādakamāthi pō cha. mērō, yahāōnira, chāpnē
lāyaka bhannē śabda prayōgakō arthacāhiṅ hō, tyastō viṣaya jō mānisalē paḍhna mana parāuōcha. aba tapāīōkai
patrikā liuōna. mṛtyu, durghaṭanā, asādhāraṇa kaṣṭa, pīḍā ityādi nai ta hun jasalē tyasamā pramukhatā pāēkā
chan. kina arkākō kaṣṭa, durghaṭanā ra mṛtyulāī mānisa paḍhna mana parāuōcha? (mana naparnē bhaē tapāīōkō patrikā
kahilē nai banda bhai sakthyō!)
ma ājakala anauṭhā pustakaharū paḍhirahēchu. sṭīphana jvāinakō 'da varlḍa apha yasṭara ḍē', alvēyara kāmūkō
'mītha apha sīsīphasa', ra cittarañjana nēpālīkō 'bhīmasēna thāpā ra tatkālīna nēpāla'. yasaibāṭa tapāīṅ bujhanu
hunēcha ma ali adhyayana garna khōjirahēchu mānisakō mṛtyupaṭṭikō bhāvanā.
mṛtyukō adhyayana garnānimitta ārambha garnē bindu hō jīvana. kāraṇa mṛtyukō janma jīvanakō janma sāthai
bhaēkō huncha. tyō kṣaṇa jaba ma janmēṅ, tyahī kṣaṇa nai mērō mṛtyukō prathama kṣaṇa, prathama pāilō thiyō, hōina
ta? ta āja jīvanakai kurā garauṅ ra mṛtyulāī cinhēṅ prayāsa garauṅ.
ma ahilē pasalamā basirahēchu. pānī parirahēcha jhamajhama. bharkharai rājadūtaharū ra mantrīharūkō mōṭarakō tāṅtī pharkyō
-- narapratāpa thāpākō śōka-sabhā thiyō rē rañjanāmā ৷৷. .
saḍaka pārīpaṭṭi ēuṭā māgnē jastō mānisa gaṇēśathānakō dēvalakō cautārāmā basēra laōgauṭīmā alamaliēkō jumrā
mārirahēcha. ēuṭā mānisa, ma tyasalāī cindachu, tara nāma jāndina, jō dinabharī ta khasī bōkā bēcī hiṅḍdacha,
ahilē bhajana alāpdai gaṇēśajīkahāō gairahēcha, hātamā usakō thālī cha, candana akṣētā ra phūla abīralē bharēkō. ēuṭā
kukura āṅga cilāēkōlē pēṭīkō bhittāmā āṅga ghasrirahēcha. ēuṭī kailī gāī gain, kasailē unakō nidhāramā pūjā
garēkō cha. kēṭīharū chātā ōḍhēra kitāba cyāpī gairahēchan. ēuṭā kēṭō barsātī ōḍhī skūla jāna basa parkhirahēcha.
ēuṭā mānisa piuna-būkamā khātakā khāta ciṭhṭhī cyāpēra dōbāṭōmā katā nai-jāuō-pahilēkō bhāvamā almalirahēcha.
ra, malāī ēuṭā lēkha lēkhnu cha. yastō lēkha jasalē nēpālī sāhityakō utthāna garōs, yastō lēkha jasalē maṇi
dājukō 'samāja'kō stara nagirāvōs, yastō lēkha juna paḍhdā nēpālī janatā ramāōs. tara maṇi dāju, ma
almalirahēchu, mērō mana sthira chaina, sabai kurā jō āōkhā-agāḍi ghaṭirahēchan tinalāī ma hērirahēchu, ra bujhana
nasaknēchu.
ma bujhidana tyō jamrā janmyō nai kina jaba usalāī laṅgauṭīkai kāpamā duīvaṭā auṅlākā naṅalē pisiēra marnu
thiyō? tyō mānisa kina gaṇēśakō pūjā pani gardacha ra khasī-bōkōkō jyāna pani lincha? tyō kukura lūtō bhaēra
marnē nai tarjumāmā cha bhanē kina bhukī ṭōpalcha? mānisa gāīlāī pūjā garcha bhanē usakō bāchīkō bhāga khōsēra kina
dūdha khāncha phēri? tyō tarunī kēṭī jō agravālakō thyōrī apha ikōnōmiksa bōkēra kalēja

jāōdaicha, kina tyō paḍhchē jaba usalāī vidhavā hunuparnē cha, sāyada pōila jānuparnē cha, śāyada vēśyāvṛtti
apanāunuparnē cha śāyada ৷৷. tyō baccā kē kō āśāmā arūkō chāpēkō viśvāsaharū bōkēra skūla jāōdai cha jaba ēka
dina usalāī rānī pōkharīmā ḍubnu nai cha, vyartha banī bēkāra banī, duī tīna chōrā chōrīkō pitā ra ēuṭī
svāsnīkō pōi ra kaiyan arū kēṭāharūkō pratispardhī banēra? tyō piuna kina ōsārirahēcha khāmabandī
ciṭhṭhīharū, jaba usalāī thāhā chaina patramā kē chan? kasaikō khōsuvā-pūrjī, kasaikō bibāhakō nimantraṇa,
kasaikō mṛtyūkō samācāra?
bujhanu bhō maṇi dāju, yī jammai caritra tapāīōkā patrikāmā sthāna pāuna saknē pātrakā hun. tī āja bhādra
3, 2019 sāla bihāna dasa bajē mērā nimitta banēkā hēḍalāīnaharū hun. yinakō mahatva, tara, tapāīlāī chaina, kāraṇa
tī ajhai jīvanamā chan, ahilē kēhī garī tī bhāklāka bhuklukka saḍakamā marun, yā rānīpōkharīmā hāmphālun, yā
mōṭaralē kilciun, tapāīṅ bhātakō gāōsa chāḍēra prēsatira bhāgnuhunēcha. tapāīōkō kamala kāgajamā dauḍinēcha,
tapāīōkō kampōjiṭaralē aulāmā cālnēcha, tapāīōkō ṭrēḍalalē kāma pāunē cha, patrikā chapnēcha, ra biknē cha pāōca
paisāmā.
ḍhyākka ৷৷৷৷ .

ḍhyākka ৷৷. .

ḍhyākka ৷৷. .

ḍhyākka ৷৷. .
pratyēkapalṭa ēka imprēśana ra chaḥ mṛtyu. yō yattikā janākō-jumrā, pujārī, kukura, kēṭī, kēṭā ra
piuna chaḥ janākō jīvanakō mūlya sirpha pāōca paisāmā biknēcha? yinakō mṛtyukō samācāra bōkēra akhabārakā
pānāharū chāpinēchan, saḍnēchan, bilāuōnaichan khatama hunēchan.
maṇi dāju, kē kahilē yastō huna sakdaina, tapāīṅ akhabāramā janmakō mātra khabara chāpnuhōs? kē yastō huna
sakdaina. tapāī bhīmasēna thāpākō ātmahatyākō kāraṇa chāpna saknuhōs? kē yastō huōdaina, kahilē ta sāōḍhē ra
varṣākō sampādakīya tyāgēra tapāīō āphnō saccā kathana bhanna saknuhōs? kē yastō huna sakdaina, kahilē
āphailāī cirēra āphnu mahatva chāpnuhōs?
tapāīō āja sōcnuhuōdō hō -- patrikā calāēra tapāīō dēśa ra janatākō sēvā gardai hunuhuncha. tapāīō
bhanṭhānnu huōdō hō, nēpālī itihāsamā tapāīōkō sthāna cha, sadā rahirahanēcha, tapāīōkō dēna patrakāritā jagatalē
kahilē pani bhūlna saknaichaina hōlā. mūrkha dāju-bēkāra hō! tapāīōkō nāma akhabāralē tyahāō chāpēkō cha saōdhaiṅ
jahāō samācāralāī ēka kālō dharkālē tapāīōbāṭa sīmā rēkhā chuṭṭyāēkō huncha. thāhā cha tapāīōlāī, tapāīōkō
akhabāralē rōjai kati kasiṅgara ra guhu jhayālabāṭa cōkamā milkāuōcha? thāhā cha tapāīōlāī ৷৷. ? thāhā cha
tapāīōlāīṅ ৷৷. ? thāhā cha tapāīōlāī? tapāīōlāī kēhī thāhā chaina. tapāīōlāī kina sāōḍhēmāthi sampādakīya
lēkhēṅ bhannē pani thāhā chaina. tapāīōlāī kina bhīmasēna thāpāmāthi sampādakīya lēkhina bhannē pani thāhā chaina,
tapāīōlāī kina sampādakīya lēkhchu bhannē thāhā chaina, tapāīōlāī kina sampādakīya lēkhdina bhannē pani thāhā
chaina.
ajha, maṇi dāju, tapāīṅ kina sampādaka hunubhayōs: tyō pani thāhā chaina tapāīōlāī, tapāīō sampādaka nabhaē kē
hunuhunthyō tyō pani thāhā chaina tapāīōlāī.
tapāīōkō patrikā ta u tyō māgnēkō laōgauṭī hō, jasakā kāpamā rōja ṭrēḍalakā auōlālē jumrā mārirahēchan.
ma sāyada tyō lutyāhā kukura huō, tapāīō sāyada nidhāramā ṭīkā lāēkō tyō gāī hō. athavā tapāīō kukura hō, ma
gāī huō athavā ma jumrā, tapāīō naṅgrā athavā tapāīō pūjārī ma bōkā athavā tapāīō piuna ma ciṭṭhī, athavā
tapāīō

kēṭī ma kēṭā. tapāīō jē pani hō, ma jē pani huō.
tapāīō ra ma janminuaghi yasō sōcihērnus ta, katti āśā ra viśvāsa ra himmata saṅsāramā janmyō. khai,
tyō āja khai? tapāīō ra ma janminuaghi kati śahīda ra kati gaddāra janmē, khai tī āja khai? amarasiṅhakō bārēkō
satya kē? itihāsakō tathya khai? satya khai, satyakō satya khai? āja tapāīō bhanna saknuhuncha, itihāsamā
kahāōnira kalpanā śuru bhaēkō cha, kahāō vāstavikatā harāēkō cha? bhanna saknuhuncha, tapāīōkō akhabāramā chapēkā
ātmahatyākā khabarakō vāstavikatā kē thiyō? kina rāmēcā yā kṛṣṇacā yā ka khacālē āphūlāī mārnuaghi chōrā
chōrīlāī ra svāsnīlāī māryō? bhanna saknuhuncha kē tyastō kāraṇa thiyō jasalē tī marē?
maṇi dāju, bēkāra cha. hāmī sadā nai āphūlāī chōpna khōjchauṅ. hāmī arkākō mṛtyukō samācārabāṭa āphnu
mṛtyukō samācāra chōpna khōjchauṅ. hāmī arkākō viśvāsa paḍhēra āphnō viśvāsa chōpna khōjchauṅ. hāmī
āphnō manakō satya kurā śraddhālē chōpna khōjchauṅ. ma jō īśvarakō kalpanā garchu, tyasakō pūjā garchu, ma
āphnu auṅlāmā lāgēkō bōkākō ragatakō raṅgalāī abīralē chōpna khōjchu. tapāīō jō sāōḍhēmāthi sampādakīya
lēkhnuhuncha, āphū gāī bhaēkō chōpna khōjnuhuncha. maṇirāja upādhyāyalāī sampādaka maṇirāja upādhyāyalē
chōpirahēcha. śaṅkara lāmichānēlāī pati-pitā vyāpārī śaṅkara lāmichānēlē chōpirahēcha. tapāīō ātmahatyā gardai
hunuhuncha, ma ātmahatyā gardaichu. tapāīō ra ma namarikana kē khabara lāyakakā huōdainauṅ? hāmrō ātmahatyākō
prōsēsa kē yatti mahatvahīna cha, hāmī svayaṅ tyasa bārē sōcna lēkhna pani cāhannauṅ? yō sōcāilāī chōpnu
nai hāmrō jīvana hō ta?
maṇi dāju, yasa manōsthitimā ma kasarī lēkha lēkhna sakchu? kasarī ma sāhityakā sṛjana garna sakchu, kasarī ma
nēpāla-āmākō sēvā garna sakchu? kasarī ma rāṣṭriyatākō nārā lagāuna sakdachu? --- jaba mērō nārā, mērō
bhaviṣya, mērō bhāgya, mērō viśvāsa, mērō khōsuvā purjī, mērō pramōśana, mērō nimaṅtraṇa, mērō mṛtyu
khāmabandī cha? jaba ēuṭā piunalē tyasalāī ōsārirahēcha, ēuṭā yastō piuna jasalāī khāmabandī ciṭhṭhīkō majabuna
thāhā chaina.
bhō, maṇi dājū, viśēṣāṅka nikālnē āvaśyakatā nai kē cha ra? tapāīōlē viśēṣāṅka nikālnē aṭhōṭa nai
garnubhaēkō cha bhanē, ma kē bhanna sakchu ra! yatti hō -- yasa paṭaka ma lēkha dina asamartha chu. śāyada arkō paṭaka
tapāīōkō patrikākō hēḍalāīnamā āunabāṭa umkiēō bhanē -- śāyada arkō varṣa.
kṛpayā patra paḍhēra turuntai cyātidinuhōlā.
tapāīōkō bhāi,

śaṅkara lāmichānē.