‹ ›
સમ્ઝનાકો લયમા વિલીન હુઁદૈ ৷৷.
(કથામા પ્રયુક્ત કવિતા, ચિત્ર ર સંગીતકા સ્રષ્ટાલાઈ સમર્પિત)નિર્મલકો જીવનમા લિન્કો પ્રવેશ ત્યસરી નૈ ભયો જસરી ઝિગંટીકો ખરિએકો કાપમા મહીનૌં સુતિરહેકો ઘાઁસકો બીઉ વર્ષાકો પહિલો ઝરીમા જુર્મુરાએર ઉઠ્છ!જુર્મુરાએર ઉઠ્છ --છાનાભરિ, જીવનભરિ, સંસારભરિ,કોઠાભરિ, આઁખાભરિ, સંઝનાભરિ,ભવિષ્યભરિ, હિજોભરિ, આજભરિ,સધૈંભરિ!લઙ્ગપ્લેઇઙ રેકર્ડકા મસિના-મસિના ઘેરાભરિ! લિન્લે દિએર ગએકો રેકર્ડમા અંકિત સોનાટામા આરોહ અવરોહભરિ।નિર્મલકો કોઠા। ગલૈંચામા ત્યસૈ તકિયાવિના નૈ ઉત્તાનો પરી ઊ પલ્ટેકો છ। આઁખા ઉસકા દલિનકા મસિના પંક્તિમા છન્ ર ઊ તી પંક્તિ પગ્લિરહેકો અનુભવ ગર્દૈછ। કોઠાકો એક કુનાબાટ સંગીત રસ્સિંદૈ આઇરહેછ। ત્યસ સંગીતમા એઉટા નાઉ અથાહ જલમા, રાત્રિમા, જૂનકો સહારામા, મધુરો હાવાકો બહાવમા તરંગિત ભઇરહેછ। નાઉલાઈ પિયાનોકો પર્દાબાટ નિસ્કેકા તરંગલે પ્રવાહિત ગરિરહેછન્ ર નાઉ ઢલપલ-ઢલપલ ભઈ ચાઁદનીમા પાલ ટલ્કાઉઁદૈ બગિરહેછ। ચન્દ્રમા સ્વયં કરોડૌં ખણ્ડમા ટુક્રિએર પાનીમા છરિએર થર્થરાઇરહેછ। ભાયલિનકો ત્યસ નાઉમા આજ નિર્મલ ચઢેકો છ ર ઉત્તાનો પરી આકાશલાઈ હેરિરહેછ। ર આકાશલાઈ સમુદ્રલે પખાલેકો છ ર આકાશકો જીઉમા અઝૈ પાનીકા થોપાહરૂ ટલપલ-ટલપલ ગરી ઝલ્કિરહેછન્ -- ત્યસ્તૈ ગરી જસરી લિન્કા અનુહારમા, લિન્કા જીઉમા, નુહાએર પાનીબાટ નિસ્કઁદા પાનીકા સ્વર્ગગઙ્ગાહરૂકો સૃષ્ટિ ભએકો થિયો। સંગીતકો ત્યસ સુમધુર સ્પર્શમા નિર્મલલાઈ લિન્કો એક માયાલુ ઝઙ્કાર અનુભવ ભઇરહેછ। યો સ્પર્શ જસલે ઉસલાઈ સમય ર સ્થાનકો પરિધિબાટ ચુઁડાઉન સક્છ, યો સ્પર્શ લિન્કો સ્પર્શ હો, લિન્કો સમ્ઝના હો, લિન્કો સહવાસ હો, લિન્કો બિછોડ હો।નિર્મલ! નિર્મલ! લિન્! લિન્!વાતાવરણ ત્યહી, કોઠા ફરક,નિર્મલ ત્યહી, સમ્ઝના ફરક,સંગીત ત્યહી, પ્રકમ્પન ફરક! ৷৷.તી ઔંલા જસલે નિર્મલકા કપાલ સુમસુમ્યાએકા થિએ,તી ઔંલા જસમા એક પ્રિક્વેન્સી થિયો પૂર્ણ-બોધકો,તી ઔંલા જસલે મસ્તિષ્કમા સઞ્ચાર ગરિરહેથે।અન્ધકારમા -- ઢુક્ઢુકી -- ગરિરહેકા -- દુઈ મુટુકો -- અવ્યક્ત -- ર -- શબ્દહીન-સન્દેશહરૂ,તી ઔંલા, તી ઔંલા ৷৷.'હામી દુઈ કિન સંસારકો દુઈ ભિન્ન ભાગમા જન્મ્યૌં?'હામી કિન સંસારકો યસ ભાગમા મિલ્ન પુગ્યૌં?'હામી કિન ફેરિ છુટ્ટિને હોલા?'(સ્લો, નિર્મલ, સ્લો!લાગેકો છૈન તિમીલાઈ જીવન ઢીલોસઁગ બગોસ્?વિછોડકો સમય ઢિલિએર આવોસ્?સ્લો, લિન્ સ્લો!લાગેકો છૈન તિમીલાઈ જીવન ઢીલોસઁગ બગોસ્?મિલનકો સમય તન્કિએર જાવોસ્)યો મૌન જસલાઈ સંગીતલે અઁગાલો મારેકો છ।યો મૌન જો એક લયકો કાખમા લોલાઇરહેછ,યો મૌન જસકા ગર્ભમા અનન્ત વેદના જન્મન બાઁકી નૈ છન્ અઝ, યૌ મૌન,મૌન કતિ મીઠો!ત્યત્તિ નૈ મીઠો જત્તિકો ત્યો છાયાઁ છ એઉટા।છરિએકો કપાલકો,નિહુરેકો કપાલકો,જો હલ્લિરહેછ મૌનકો શ્વાસ-પ્રશ્વાસમા,મૈનબત્તીકો જ્વાલાબાટ,(અથવા લિન્ નિસ્પન્દ છ ર યો મૈનબત્તીકો શિખા નિદ્રામા ઉઁધિરહેછ!)ર નિર્મલકો છાયાઁ લિન્કો કાખમા બિલાએકો છ।'મેરો એઉટા સાથી છ 'લિન્! ઉસકો એક કવિતા સુન!'(ભૂપિ શેરચન) "સુન્દર, શાન્ત ર સ્નિગ્ધશુભ્ર શિખા મૈનબત્તીકો!માનૂઁ પ્રથમ રજસ્વલાપછિ સ્નાન ગરેરશારદીય ઘામમા આફ્નો કૌમાર્ય છરેરથકિત થકિત ઝૈંએક્લૈ એક્લૈ મુસ્કાઇરહેકીઅનુહાર હો યો કુનૈ સુકુમારી નવ-યુવતીકો!" -- અનિ! (ઔંલાકા કમ્પન સોધ્છન્।)-- મૈલે બીચકા પંક્તિ બિર્સે! -- (કવિતાકો સ્વરહીન ભાષા ઝઙ્કૃત હુન્છન્!)"સુન્દર, શાન્ત ર સ્નિગ્ધશુભ્ર શિખા મૈનબત્તીકો!પ્રજ્જ્વલિત ઝૈં હર્ષલેપ્રકમ્પિત ઝૈં હર્ષલેપ્રકમ્પિત ઝૈં દર્દલેએકાતિર ધપ્પ ધપ્પ બલિરહેછ અનુહારઅર્કોતિર તપ્પ તપ્પ ઢલિરહેછ અશ્રુધાર ৷৷. "(અનિ! -- ( ৷৷. )-- પુગેન ર? -- ( ৷৷. )-- હામ્રો નિમિત્ત યતિ નૈ આવશ્યક પનિ છ --'કવિતાકા અરૂ પંક્તિ અરૂ કુનૈ દિન!''અરૂ કુનૈ દિન? અબ કતિ દિન?'આજ બિછોડકો કુરા નગરૌં!''નગરૌં!''નગરૌં!''આજ જીવનકા મિઠાસકા કુરા ગરૌં!'(જીવન? જીવન ત આશ્ચર્યલે ભરિએકો એઉટા વેદના હો! -- લિન્લે ભનેકી થિઈ અથવા શાયદ ઉસૈલે લિન્લાઈ ભનેકો થિયો। દુઈ જનામા જસલે જસલાઈ જે ભને પનિ સત્યકો વજન દુવૈલે બરાબરી અનુભવ ગરેકા હુન્થે। તી દુઈકો ભેટ હુનુ એકાત્મ્ય હુનુ, કુરા હુનુ, કુરા બુઝન, પછિપછિ ત કુરા નૈ નભઈ કુરા બુઝનુ, માનૌં દુઈ શરીર ર દુઈ આત્મા એઉટૈચાલમા ઝઙકૃત હુન્થે, એઉટા, યસ્તો ફ્રિક્વેન્સીમા જો હામ્રો પરિચિત ઇન્દ્રિય ભન્દા બાહિર છ!)'કે પ્રેમ યસૈલાઈ ભન્છન્, નિર્મલ!''મલાઈ થાહા છૈન। મ જાન્દિનઁ! જીવનમા મૈલે કૈયૌં પટક પ્રેમ ગરેકો છુ। તર પ્રત્યેક પટકકો તીવ્રતામા ફરક છ, લિન્! શાયદ પ્રેમ પ્રતિક્રિયા હો, સાયદ પ્રેમ રેસિપ્રોકલ હો! અથવા પ્રેમ કેહી હોઇન હામ્રો માનસિક સ્તરકો એઉટા યસ્તો ટ્રાન્સમિસન હો જો આફ્નો સ્વરકો થાત ખોજ્દછ!'સ્લો, નિર્મલ સ્લો!'લિન્! કલેજમા પઢ્દા એઉટી મેરી સહપાઠિની થિઇન્। પહિલો પ્રેમ મેરો તિનીસઁગ ભયો। કિતાબ બોકેકો તિનકો રૂપલે મલાઈ કસરી એક અસીમ સુખ દિન્થ્યો। તિનકો વરિપરિકો હાવામા એક મીઠો-મીઠો ગન્ધ, તિનકો વરિપરિ બેરિએકો કૌમાર્યમા એક અનૌઠો અનૌઠો તૃપ્તિ ৷৷. આજ મ બુઝદૈછુ ત્યો પ્રેમ થિએન, લિન્। ત્યો મભિત્ર લુકેકો કૈય્યન્ કૈય્યન કવિતાકા પંક્તિલે સૌન્દર્યકો માધ્યમબાટ ખોજેકો અભિવ્યક્તિ માત્ર થિયો। મભિત્રકા બાયરન, શેલી, જોન ડન, ર બ્રાઉનિઙ્ગહરૂલે મેરો મનકો અન્ધગર્ભબાટ બાહિર આઉને સાધન અપનાઉન ગરેકો પ્રયાસ માત્ર થિયો। ત્યો પ્રેમ થિએન।''મ બુઝદૈછુ, નિર્મલ!'(ઔંલાકા ચાલમા રૌંમા બાટો અલમલિએકો ભન્કો આઉઁછ। લિન્ માનૌં સ્વયંકો ત્યસ્તૈ અનુભૂતિલાઈ ઔંલાકો પ્રતીકબાટ જન્મ દિને પ્રયાસ ગર્દૈછ। ઊ સ્વયં પનિ ત ત્યો સમય ર અનુભવકો સંઘાર નાઘિસકી માનૌં અબ ઔંલાકા ઇશારા માત્ર છન્ બાઁકી જો પ્રકમ્પનકો મુદ્રામા ત્યસ યુગમા પુગ્ન સક્દછન્।)'ત્યસપછિ સમ્બન્ધ ભયો મેરો અનેકસઁગ। તી સમ્બન્ધહરૂલાઈ યૌનકા નદેખિને કાઁચો ધાગોલે ડોર્યાએકો થિયો। તી સમ્બન્ધહરૂમા મૈલે આફ્ના બાબુ-બરાજૂકો, માનવ-ઇતિહાસકો સમ્પૂર્ણ યુગ ગુજારિદિએઁ। પ્રત્યેકપલ્ટકો ચરમાનન્દમા મેરો માધ્યમબાટ બિતિસકેકો યુગ છિનભરિકો નિમિત્ત બાઁચ્ન પુગ્યો। તી કૈય્યન કૈય્યન જુનિ શાયદ યિનૈ યૌન-સમ્બધકા માધ્યમબાટ મૈલે ભોગ્નુપર્ને નૈ થિયો, શાયદ તી નભોગેકા ભએ મ વર્તમાનમા પુગ્ન સક્દિનઁ થિએઁ હુઁલા। શાયદ વર્તમાનમા નપુગેકો ભએ મેરો તિમીસઁગ ભેટ હુને થિએન હોલા। શાયદ મ અન્ય સાધારણ માનિસ ઝૈં અસંખ્ય જુનિકૈ ઘેરામા અલમલિએર, વ્યતીતકા ચક્કરબાટ ઉમ્કિન નસકેર, સમાપ્ત હુન્થેં હુઁલા! ৷৷. લિન્, તિમી મૌન છ્યૌ!'સ્લો, નિર્મલ, સ્લો!(લિન્લાઈ યી વિશ્વહરૂકો બીચકો રિક્ત અન્તરિક્ષ પાર ત ગર્ન દેઊ। તિમીલે બોલેકા શબ્દહરૂ ત તિમીલે નબોલેકા ભાવનાહરૂ,યિનૈ હુન્ તી દુઈ પખેટા,જસકો ભરમા ઊ તિમીકહાઁ આઇપુગ્છે!)સ્લો, નિર્મલ, સ્લો!(ઉસલાઈ અન્ય સાધારણ કેટી ઝૈં તિમીસંગ ઉડાન ભર્ન કાઁચો ધાગોકો સહારા લિન ખોજ્ને નતુલ્યાઉ!)'લિન્ મલાઈ લાગ્છ, કહિલેકાહીં, મેરો કુનૈ જન્મમા મૈલે યસરી આફૂલાઈ અભિવ્યક્ત ગરેકો છુs:કેયૌં બાટોબાટ આએકો હુઁપર્વત બની ઉભિએકો હુઁનદી નાલા બની આએકો હુઁહુરી બની દુગુરિન્છુ મછાયાઁ બની બિસાએકો હુઁયૌવન બની ઢલ્કન્છુ મમાયા બની આએકો હુઁ (ભીમદર્શન રોકા),-- અનિ? -- નિસ્તબ્ધતા નિકૈ ઉત્સુક છ। -- ! -- નિસ્તબ્ધતામા કવિતાકા પંક્તિ રુમલ્લિરહેછન્। બિહાનીપખ યુકલિપ્ટસકો હુસ્સુ રુમલ્લિએ ઝૈં। સ્વરકો સૂર્ય નઉદાએસમ્મ મૌનતાકો હુસ્સુ કસલે ફાઁડ્ને હઁ?સ્લો, લિન્, સ્લો!નિર્મલલાઈ તિમ્રો કાખમા વિસાન પાઉન દેઊ! ચૌરાસી લાખ બાટોબાટ નિર્મલ આએકો છ, ચૌરાસી લાખ ગીત નિર્મલલે ગાએકો છ, ચૌરાસી લાખ પર્વત બની નિર્મલ ઢેસ્સિએકો છ,ચૌરાસી લાખ નદીનાલા બની નિર્મલ હુત્તિકો છ,ચૌરાસી લાખ હુરી બની નિર્મલ, દુગુરેકો છ, ચૌરાસી લાખ છાયાઁ બની નિર્મલ ઢલ્કેકો છ, આહ! આજ માત્ર ત હો નિ!,ઊ એક માયામા પુગ્ન સકેકો છ બલ્લ!ઝર્રામ્મ!સ્લો, સ્લો, સ્લો, સ્લો!સ્લો, સ્લો, સ્લો, સ્લો! ৷৷.લિન્કો છાયાઁ છ નિ, ત્યો ભિત્તામા પરિરહેકો, ત્યહી છાયાઁ જસલાઈ મૈનબત્તીલે સ્પન્દિત ગરિરહેછ,ત્યો છાયાઁ અલિ ઝુક્દછ,અઝૈ અલિ નિહુરિન્છ,અઝૈ અલિ ઝુક્દછ,રતલ કાખમા આઁખા ચિમ્લેકો નિર્મલકો પરેલામા ઓઠલે માયાલુ સ્પર્શ ગર્દછન્!ઝવામ્મ!ચટ્યાઙ્ગ!(વિસ્ફોટ?)(ભિત્તામા ટાઙ્ગિએકો પેન્ટિઙ્ગલે નિહુરિંદૈ ગએકો લિન્કો છાયાઁબાટ મુક્તિ પાઉઁછ। ત્યસ ચિત્રમા માછા પક્રિન બનેકો એક બાઁધ છ દેબ્રેપટ્ટિ કાલો ડઢેકો કાઠકો બાઁધ જસલે પાનીબાટ નિશ્ચલ પારેકો છ। દાયાઁપટ્ટિ ચિત્રમા ધપક્ક બલિરહકો આગોકો મુસ્લા ઝૈં -- હોઇન, હોઇન, કરોડૌં, કરોડૌં સુન્તલા આકાશકો ટોકરીબાટ ઘોપ્ટિએ ઝૈં છ। ર ખેત છન્ હરિયા હુઁદા-હુઁદા ગહિરિએર નીલા ભએકા। પાની છેક્ને કાઠકા તીન છેકબાર છન્ દેબ્રેપટ્ટિ જસલે બતાઉઁછ અહિલે ખેતમા બાઢી છૈન। યો સુન્તલા છ અનિ જો મૈનબત્તીકો શિખામા ધપક્ક બલિરહેછ -- યો એક ઉન્મુક્ત ઉડાન હો (વિલિયમ કીનવૂશ્કકો 'દ બીઅબ એણ્ડ દ આઇલ્યાણ્ડ')। યો ઉન્મુક્ત ઉડાન, અથવા, આન્દોલિત ઉડાન હોઇન, નિર્મલજી! હોશમા આઊ! યો કે તિમ્રી લિન્કો સુન્તલે કપાલ હોઇન ર જો વિસ્ફોટ બની તિમ્રો અનુહારમા ઓઇરિએકો છ? દાહિને આઁખામા, તિમી જો અગ્નિ દેખ્છૌ નિ! -- ત્યો સ્પર્શકો જ્વાલા હો ઉસકો સુન્તલે રૌંસંગ! બાયાઁ આઁખામા તિમી જો કાલો છેકબાર દેખ્છૌ નિ, ત્યો સ્પર્શ પર્ખિરહેકો યુગાનયુગકો અન્ધકારકો પત્ર હો! ત્યહાઁ જ્યોતિ અઝૈ પુગ્ન બાઁકી છ)યો પેન્ટિઙ્ગ હોઇન કસૈકો!યો તિમ્રો લિન્કો ચુમ્બનકો સ્પર્શ હો)ઝવામ્મ!ચટ્ર્યામ્મ!(બ્યૂઁઝ, નિર્મલ, બ્યૂઁઝ, બ્યૂઁઝ!)ક્વિક્, નિર્મલ, ક્વિક્, ક્વિક્,! ৷৷.'લિન્!''ઊઁઊઁ!''કેહી બોલ!''હુન્છ'(યો રાત હો? હામી સંગૈ છૌં કે છ?) તિમીબાટ અંકમાલમા બેરિએકી મૈલે નૈ હો અઙ્કમાલ બેરેકો તિમીલાઈ,પત્રપત્રબાટ ઉમ્રી આઉઁછુ મ તિમ્રૈ બાહુપાશમા ৷৷.તિમ્રા શ્વાસ-પ્રશ્વાસ ઝર્છન્ મેરા વરિપરિ શીત ઝૈં,તિમ્રા સ્પન્દન લોલાઇદિન્છન્ મેરા કાનકા જાલીહરૂ, લાગ્છ મલાઈમ ચુર્લુમ્મ ભઇસકેં સર્વાઙ્ગૈ, સ્વર્ગિક, ઓહ! કસ્તો સ્વર્ગિક! (વાલ્ટ હ્વિટ્મૈન)"ચુર્લ્લુમ્મ!ઝ્વામ્મ!(વિસ્ફોટ?)યો દેબ્રે આઁખામા ભએકો અર્કો જ્યોતિકો વિસ્ફોટ હો! કે ભ્યાન્ગોકો સન્ફ્લાવરલે પુનર્જન્મ લિએન?હોઇન, હોઇન! (હો! હો!)યો સન્ફ્લાવર હોઇન --યો લિન્કો દોસ્રો ચુમ્બન હો!ઝવામ્મ, ઝવામ્મ, ઝવામ્મ!કે તિમી ચઢેકો નાઉલાઈ લહરલે આત્મસાત્ ગર્યો?કે આઁધી આયો?કે હુરી આયો?કે ભયો?(એવેલાન્ચે?)ઉઘાર નિર્મલ ৷৷৷৷ આઁખા!આઁખા, આઁખા, આઁખા!(દલિન થાતમા બસ્ન પુગિસકે। માનૌં, દલિન સિપાહીકા કતાર નૈ હુન્ -- એકનાસ, એક પંક્તિમા સોઝા!નિર્મલ, રેકર્ડ સમાપ્ત ભયો। અબ, સમ્ઝનાકો લયમા વિલીન નહોઊ। ৷৷. )
