duī varṣapachi mātrai phēri āmā birāmī huōdā sānīlē māita āunē maukā pāī.
bhadaukō musalādhārē pānī ēkanāsasita parirahēkō thiyō. ākāśa kati dinadēkhi mēghācchanna thiyō -- rājavāḍaī vāripāri gāuō kuirō bādala ḍamma lāgēra varapara kēhī nadēkhinē bhayō. yastai pānī parirahēkō bēlā jhutrē chātā ōḍhaēra sānī sāōjha parnē-parnē bēlātira subēdāranīkā āōganamā āipugī.
dalānamā chātā rākhēra sānī sarāsara bhānsākōṭhāmā gaī.
sānīlāī dēkhēra subēdāranī chakka parin. sānīkō ḍhōga thāpēra ēka china tinī vālla parirahin.
sānīkō jīu sukēra sinkā jastō bhaisakēkō -- āōkhā ajha tala bhāsisakēkā -- anuhārakō varṇa pahēṅlō bhaisakēkō, nākakō ḍaḍāōlō ra gālā-gālāmā cāyāōsamēta basisakēkō ani jīumā pani mailā, phēruvā guniuō cōlī ra majētrō. aghikī sānī ra ahilēkī sānī hērdā hattapatta ṭhimyāuna pani nasaknē bhaisakēkī.
subēdāranī ṭhūlō āścaryamā parin -- nārī jīvanakō duḥkhamaya citra hērēra tinī manamanai tarsin -- hā nārīkō janma! ani lāmō suskērā hālēra sānīlāī samātī chātīmā ṭāōsin ra tyasakā gālā sumasumyāuōdai bhanin -- sānū! ēkalai āis? kaṭhai! yō pāli ta jhan kastō nacinnē pō bhaisakichas!
sānīlē malina mukha garēra dikkalē hāōsī ani phēri mukha aōdhyārō garī ra pachiltira pharkēra barra āōsu khasāīō.
subēdāranīlāī naramāilō lāgēra āyō.
sānīlē sōdhī -- baḍhī, āmālāī kastō cha?
subēdāranīlē sabai kurā saṅkṣēpamā sunāin.
āmālāī hērna jāōdā āmā mailā ōchyānamā ēkalai laḍairahēkī rahicha. jhyālabāṭa āēkō sāōjhakō dhīmā prakāśamā sānīlē āmācāhiṅkō anuhāra pahilē tā sāpha-sāpha dēkhna sakina. ani nihuriēra hērdā sānīlāī āmākō anuhāra pani anuhāra jastō lāgēna. tyasailē sānīkō chātībhitra ḍhukaḍhḍhakī banda hōlā jastō bhayō.
ratnākō anuhāra sukēra pahēṅlō dublō bhaisakēkō rahēcha. chōrī āēkō dēkhī-dēkhī pani ratnālē chōrītira puluvakka hērēra bhittāpaṭṭi mukha pharkāī. chōrīlāī cinna nasakēra hō ki mānasika virakti hō? sānīlē bujhna sakina, tara mana-manamā bhanē aspaṣṭa vyathā anubhava garirahī.
sānīlē āmācāhiṅkō hāta samātēra bōlāuōdā balla chōrītira pharkēra hērī. chōrīlāī dēkhtā usakā duvai āōkhā udēka lāgdō garēra ṭalkē ani nabōlēra kēvala chōrōkō hāta dhērai bērasamma musārīrahī. kōṭhākō malina ujyālōmā āmālē chōrīkō ani chōrīlē āmākō anuhāra hērāhēra garirahē. āja duvai nārīlē mūka bhāṣāmā āphnā antarakō avyakta darda ra vyathā prakāśa garna khōjē.
sāōjha pardai jāōdā bāhirakō ṭhūlō jharī pani thāmiyō.
ani jhyālabāṭa āirahēkō sāōjhakō dhīmā prakāśa pani sakiṅdai gayō, ani bāhirakō mēghayukta ākāśamā tārāharū udāēkā pani jhyālabāṭa dēkhiē. jati kōṭhā aōdhyārō huōdai gayō uti prakāśahīna kōṭhā jhan nistabdha ra uccāṭalāgdō bhayō. āmāchōrī dhērai bēra nabōlēra basirahē. bhānsāgharamā subēdāranī āphailē bhāta-bhānsā banāirahēkī āvāja kōṭhāmā āirahyō. natra cāraitira gambhīra nīravatā.
aōdhyārōmā chōrīkō anuhāra hērna khōjējastō garēra ratnālē sōdhī -- kati bēlā āipugis sānū? sānīkō ghāōṭī bhariēra āyō -- bōlna nasakēra āmākō manthara gatilē calirahēkō chātīmāthi gālā rākhēra rōirahī.
ratnālē chōrīkō kēśakō gandha nākamā āēkō thāhā pāī ani tyasakā kēśa āphnā pāōcai auṅlālē kāṅgiyō banāēra kōridiṅdai asphuṭa svaramā phēri sōdhī -- kati bēlā āis ta? kati balā? taō pani birāmī bhais sānū? kina tyasarī dublāisa ta?
āmākō sōdhanīlē sānīkō muṭu phyāka bhayō. antarakō āvēga ra duḥkha thāmna nasakī āmākō chātīmā mukha lukāēra khūba rōī.
ani uhī bēlā rōgiṇī basēkō nīrava kōṭhāmā subēdāranī bōlēkō karkaśa svara āyō -- i, chōrī āipugēkī cha -- kurā garī basthyauṅ ৷৷. ani diyāsalāī kōrēra battī bālidiin ra sānītira hērēra asphuṭa svaralē kānamā bhanin -- khai, hāmīlē bhandā māndina, jhiṅjyāṭa mātrai mānchē ৷৷. kastō pīra ৷৷.
subēdāranī kōṭhābāṭa bōldai niskihālin. ani kōṭhā phēri nistabdha bhayō, tara tyō nistabdhatāmā subēdāranīkō kaṭhōra śruti sānīkō vyathita hṛdaya-kandarāmā pratidhvanita bhairahyō.
sānīlē āōkhā uṭhāēra subēdāranīkō pachiltira hērī -- subēdāranīlē kōṭhā nāghisakēkī rahichan. āja niḥsahāya avasthāmā rōgiṇīlē chōrīkō anuhāra pulukka hērī ani āmākō āōkhāmā āisakēkō āōsu battīkō dhamilō prakāśamā ṭalkirahēkō sānīlē hērirahī.
āja ratnālē āphnī chōrīkō jīu, lugā-phāṭā, anuhāra sabai dēkhēra lāmō suskērā hālī. āja yatikā dinapachi chōrīkō yastō avasthā dēkhtā ratnākō hṛdaya ṭukrā-ṭukrā bhayō. kina chōrīkō yastō avasthā bhayō ta? kē pōilē hēlāō garēra? ki sāsūlē kacakaca garēra? ki sasurākō pīralē? ki nanda, dēvara ra gharakō jhiṅjōlē? ratnākō mana śaṅkākō tātō bhuṅgrōmā bhutabhutī khēlna lāgyō.
sānīlē āphnī āmākō āōkhākō mūka bhāṣā charlaṅga bujhna sakējastō garēra āmākō hāta alikatā thicī. muṭumā śūla pasyō, asahya bhayō. ani tyahāō dhērai bēra basna nasakī sānī bhānsākōṭhātira dagurī.
bāhira ghanā andhakāra chāisakēkō thiyō. bhadaukō jharī bharkhara thāmiēkō gharabhitra mānisa bōlēkō dhīmā. āvājasamēta spaṣṭa suninthyō. vṛṣṭi thāmiisakēkō bhaē tāpani gharighari ākāśakō gaḍyāṅaguḍuṅalē gharai ucāllā jastō garthyō.
rāta parisakdā pani hari āphisabāṭa pharkēna. sānīkō asthira mana cañcala sāgarakō taraṅgamā ḍubdai ani utraōdai garirahyō. sānīlē sōddhā subēdāranīlē bhanin -- acēla bēlāmā āuōdaina -- kailē sāōjha naparī gharamā pasēkō chaina, kailē tā rātisamma basēra kurirahanuparcha -- āphisamā jyādai kāma cha bhancha. mērō chōrākō kastō mana cha, kastō khai! āmā bhaēra pani mailē ta bujhna sakinaō.
sānīkō manamā bādala ra jūna jastō śaṅkā ra praśna ēuṭāpachi arkō gardai dēkhāparē.
kurā hardāgardai bāhira dalānamā juttā bajēkō suniyō. sānīlē ḍhōkānēra gaēra hērī -- andhakāramā chātā ra barsātī liēra kālō chāyā jastō ēuṭā mānisa āēkō dēkhiyō. sānīkō muṭu kharlāṅga tala khasyō -- hari rahēcha! ani sānī dagurēra bhānsākōṭhātira gaī.
hari āphnō kōṭhābhitra pasyō ani bhijēkō lugā phōēra bhānsākōṭhātira gayō. bhānsākōṭhāmā āja phēri sānīlāī dēkhdā kautuka ra jijñāsālē harikō bhṛkuṭī khumciē ani āōkhāmā udēkalāgdō ṭalaka āyō, ani kēhī bērasamma tyattikai ubhirahyō. sānī lājalē, saṅkōcalē śītajastō kēhī bēra cisō bhairahī ani mukha chōpēra ghōpṭō parī.
yatikā dinapachi sānīlāī hērdā cinna pani nasaknē bhaisakēkī rahicha. kati ṭhūlō parivartana. āja sānīlāī yō avasthāmā dēkhtā harikō hṛdaya-sāgaramā ṭhūlō hāhākāra macviyō, dhērai śaṅkāharū āēra usakō muṭu khalabaliyō ani ēuṭai praśna usakō ghāōṭīsamma āēra khapakka rōkiyō ৷৷. .
hari sānīlāī ēka vacanasamēta nasōdhī āphnō kōṭhātira pharkyō. sānīlē pachiltira pharkēra hērī -- hari kōṭhābāṭa niskisakēkō rahēcha. baliyō muṭhībhitra kasirākhēkō mana phuskyō ani muṭumā halukā cōṭa lāgyō ani sānī marmāhatajastō bhaēra dhīmā āvājalē ciccyāuna khōjējastō garī.
subēdāranīlē bhāta paskin ani harilāī bōlāuna kōṭhāmā sānīlāī paṭhāin.
khāna basdā kurā niskyō -- pōilē sautā hālēcha. sautā hālēpachi svāsnīmānisakō jīvana kastō huncha? pōilē sautā hālēpachi vivāhitā āimāīkō jīvanamā dūdha pani viṣa huncha -- auṣadhi pani mṛtyu huncha -- yasailē tyasalāī ājanma ruvāēra āōsukō sāgaramā ḍubāuōcha ani kasailē chiṭai mṛtyu mukhamā pani puryāuōcha.
subēdāranīlē bhanin -- sāsū-sasurālē pani kēhī bhanēnan? chōrālē tyatrō gardā pani kēhī virōdha garēnan? ōhō! tyasō bhaē ৷৷. tara tērō kē lāgcha, sānū? kaṭhai! tērō karmamā kastō lēkhēkō rahēcha ni! taiṅlē pōilāī rijhāuna sakinas, pōibāṭa avahēlanā pāichas. tara jēṭhī chaōdāchaōdai kānchī lyāunē pāpīlē tā pachi uhī jēṭhīkō pāu parnuparcha ৷৷.
bhāta khāōdākhāōdai subēdāranīkō kurā sunēra sānīlē ghōpṭiēra āōsu jhārī.
harilāī khapi nasaknu jastō bhayō. āghātamāthi āghāta pāēra jhan mauna basirahyō. harikō anuhārakō raṅga uḍdai gayō. nabōlēra bhātakō sitā chāmirahyō. subēdāranīlē ali dṛḍhasvaramā sānītira hērēra bhanin, hēra bābū, māita kōhī chaina bhanēra hōlā hēlāō garēkō -- sāsūlē pani, sasurālē pani, pōilē pani. jai-janma bhaēna bhandaimā nihuō pāēra jēṭhīmāthi sautā lyāidinu huncha? sāsū pani kastī sāsū? sasurā pani kastō sasurā? pōi pani kastō jōiṭiṅgrē ৷৷.
hari uṭhēra āphnō kōṭhāmā gaisakēpachi sānī ra subēdāranī nikai bērasamma bhānsāgharamā basēra kurā garirahē. harilē āphnō kōṭhābāṭa pani āmā bōlēkō svara spaṣṭa sunirahyō.
harilāī dhērai bērasamma nidrā lāgēna. usakō hṛtpiṇḍamā glāni ra paritāpakā bādala uḍairahē. kaṭhai! ēuṭī āśrayahīnā strīlē katai ṭhāuō pāina? asahāya bhaēra ēka dina ēuṭā aparicita mānavakahāō parāī gharamā gaī,

tara tyahāōdēkhi pani lāñchita bhaēra pharkī -- ani āī, jahāōbāṭa gaēkī thiī uhīṅ. tara ēkapalṭa yauvanakō saurabha naṣṭa bhaēpachi pani kē tyasakō uttikai mōla ra ādara huncha? juna kurāmā strīkō saurabha huncha, abhimāna huncha, darpa huncha, alaṅkāra huncha, ādara huncha, māna huncha, pūjā huncha, tyō tā sānīlē harāisakēkī thiī.
rāta dhērai bitisakēkō thiyō. hari chaṭapaṭa-chaṭapaṭa garirahyō -- aśāntikō bādalalē nidrā parna diēna. prabhāta hunē bēlātira nidrālē balla āōkhā chōpidiyō.
sapanāmā harilē dēkhyō -- sānīlāī taraṅga ra chālalē ghari uōdhō, ghari uōbhō pārdai lagirahēkō -- hari ēuṭā purānō nāumā caḍhaī bahanā khēlāuōdai sānīlāī utārna khōjirahēkō ৷৷. .
nidrā ṭuṭēra harilē āōkhā ughārdā bāhira uttikai pānī parirahēkō rahēcha.